Strona główna » Żużel w Portugalii. „Hey, what is a speedway?”

Żużel - Żużel w Portugalii. „Hey, what is a speedway?”

11 lutego 2022 Ten artykuł przeczytasz w 16 minut

Magdalena Magdziarz

Myśląc o żużlu, przeszła Wam kiedykolwiek przez myśl Portugalia? Nie? Mi kiedyś też nie. Wiecie jednak, że przeszło 20 lat temu podejmowano tam próby popularyzacji tego sportu? Zapraszam na krótką opowieść o mieście Santarém, leżącym na północ od Lizbony. I na potwierdzenie dominacji polskich żużlowców, tym razem Okoniewskiego i Kwiatkowskiego, również w Portugalii.

O Portugalii słów kilka

Problem z Portugalią jest zasadniczy. Kiedy przekroczy się jej granice, na tyle trudno jest oprzeć się jej naturze i architekturze i w dalszej perspektywie tak pokierować swoją przyszłością, by do niej nie powrócić. Nie jest to moja subiektywna opinia, ale zdanie wielu osób, które zetknęły się z tym krajem. Po dłuższym czasie mieszkania w Lizbonie, stolicy kraju, z pewnością pewne niedogodności sprawi ulokowanie miasta na siedmiu wzgórzach. Przez to jego ukształtowanie prowadzi w znacznej mierze stromymi uliczkami i schodami, które zdają się mieć tysiące stopni. Portugalia jednak to kraj sardynek, wina porto, cierpkiego w smaku, i melancholijnych pieśni fado, śpiewanych w barach i na ulicach miast. W przeszłości – kolonialne imperium, które miało w swoim posiadaniu m.in. Brazylię, Angolę, czy Mozambik. W ubiegłym stuleciu tym krajem rządził również najdłużej panujący dyktator w historii dwudziestowiecznego świata, Oliveira de Salazar.

Tyle z historycznych anegdotek. Przed przyjezdnymi Portugalia roztacza wiele atrakcji do zaoferowania, słynąc z pięknych plaż i krajobrazów, różnorodnych i barwnych miast. Nawet zwyczajny spacer uliczkami Lizbony, Porto, Coimbry czy Sintry będzie niezapomnianym doświadczeniem.

Jeżeli zaś w dzieciństwie czytaliście serię Harry’ego Pottera, mam dla Was dobrą wiadomość – to właśnie miasta Porto i Coimbra były inspiracją dla J.K. Rowling w czasie, gdy tworzyła serię literacką o młodym czarodzieju. Bez pamięci zakochacie się też w usłanej lewadami wyspie Maderze, jak i zielonym archipelagu Azorów. Portugalia to też kraj idealny dla surferów – jeśli wybierzecie się w rejon Nazaré w okresie jesiennym, zobaczycie na własne oczy fale sięgające nawet trzydziestu metrów. Pobiły one rekordy w Księdze Guinnessa, a o zmierzeniu się z nimi marzą najodważniejsi. Podaje się, że przyczyną ich powstawania jest obecność Kanionu Nazaré, wskutek czego występują różnice w głębokości pomiędzy nim, a szelfem kontynentalnym. W rezultacie powoduje to powstawanie tak dużych fal. Czyż to nie niesamowite?

Nie rzucam słów na wiatr, wspominając o tym. Chociaż ten tekst w głównej mierze opiera się oczywiście na żużlu, to (moim zdaniem), warto również przytoczyć kilka słów o kraju, w którym się to rozgrywało. Poniżej możecie zobaczyć zaś jedno wielu z nagrań, które dokumentuje cuda natury w portugalskim Nazaré i które potwierdza moje słowa.

View this post on Instagram

A post shared by Gigantes de Nazaré (@gigantesdenazare)

Polska, Szwecja, Rosja i… Portugalia?

Kiedy myślimy o krajach, w których trenuje się jazdę w lewo na motocyklu żużlowym, by później piąć się po szczeblach swoich karier, na myśl przychodzi nam Polska, Dania, Szwecja, Anglia, Czechy… Do tego grona dochodzi Australia, Łotwa, Rosja Niemcy, Francja, przez to wszystko przebija się jeszcze Argentyna wymieszana geograficznie w tym zdaniu z Włochami, ale na pewno w niczyjej głowie nie pojawiła się… Portugalia?! Odległy kraj, z zaledwie dziesięcioma milionami mieszkańców na całej swojej powierzchni, przycupnięty na krańcu Starego Kontynentu, nie wzbudza skojarzeń ze sportem motocyklowym. Jednak, gdy zagłębi się w jego historii, koncentrując się na mieście położonym kilkadziesiąt kilometrów od stolicy, Lizbony, dwadzieścia lat temu…

Hey, what is a speedway?

Fado, surfing, wino porto, beach bars i dużo słońca – a gdzie w tym wszystkim znajduje się miejsce na sporty motocyklowe? Cyklicznie w rejonie Algarve, znajdującym się na południu kraju, odbywają się zawody w ramach cyklu MotoGP. Dalej, motocross, enduro – na terenie Portugalii również znajduje się wiele torów przystosowanych do tych sportów. Z pewnością nie jest to jednak kraj speedwaya, a przez dłuższy okres mieszkania tam, nie poznałam nikogo, kto o żużlu, jako dyscyplinie sportowej, by słyszał. Nie wspominając już o konkretnym temacie żużla w Portugalii.

O żużlu nie słyszał nikt z moich rówieśników, obce było to również pojęcie dla moich akademickich profesorów, począwszy od historyka, przez dziennikarza śledczego, na dziennikarzach sportowych kończąc. Byłam również pierwszą osobą, od której nazwę tego sportu usłyszał burmistrz miasta, wokół którego będzie toczyła się dalsza historia… Hey, but what is a speedway?, słyszałam wszędzie w odpowiedzi. Zadawałam pytanie i tłumaczyłam później, czym ten speedway właściwie jest.

80 kilometrów na północ od Lizbony…

…leży miasto Santarém. Nieco zapomniane, chowające się w cieniu stolicy, Lizbony, Coimbry, Porto czy innych, większych miast Portugalii. Po gorącym, czerwcowym dniu, spędzonym wśród zakątków Santarém, wracam miło wspomnieniami do jego uliczek. Perła gotyku, w której życie toczy się spokojnie, bez zbędnego pośpiechu. W lokalnych knajpkach można odpocząć, przysiąść przy stoliku, dysponując nawet niezbyt bogatym zasobem kilkudziesięciu słów i zwrotów w języku portugalskim, a prawie nikt w najbliższym otoczeniu nie posługuje się angielskim. Inni goście na restauracyjnym ogródku uśmiechają się, rzucają żarty po portugalsku, jest sympatycznie, nawet jeśli nie rozumiem ani słowa, czuję przyjazną atmosferę. Kiedy opowiadam jednak wcześniej znajomym Portugalczykom, że chcę pojechać do Santarém – dziwią się mi. – Po co? Tam przecież nic nie ma – mówią z przekonaniem w głosie.

To jednak właśnie w tej portugalskiej perle gotyku, zamieszkałej przez sześćdziesiąt tysięcy ludzi na przełomie XX i XXI wieku tworzyły się zalążki czarnego sportu. Był to, co prawda krótki epizod, lecz taki, który odcisnął się wszak na historii Portugalii. Jaka była główna intencja inicjatorów tego działania? Przede wszystkim pokazanie, z czym właściwie wiąże się żużel. To prowincja Ribatejo, w której leży Santarém, została właśnie jego ośrodkiem na pewien czas. Na dawnym torze do corridy powstały elementy infrastruktury stadionowej i owal przystosowany do żużla, a była dość szeroka i długa nawierzchnia, licząc sobie 399 metrów. Po przygotowaniu najważniejszego elementu, podjęto próby organizacji pierwszych jazd treningowych i imprez sportowych, by, jak to zostało wspomniane, dać Portugalczykom możliwość zapoznania się z tym, czym właściwie jest żużel.

Portugalczycy w Santarém na przełomie XX i XXI wieku

➥ 2 strona

Aby nie przegapić najciekawszych artykułów kliknij obserwuj speedwaynews.pl na Google News

Obserwuj nas!

Sport żużlowy. Żużel w Portugalii. „Hey, what is a speedway?”

11 lutego 2022 Ten artykuł przeczytasz w 10 minut

Magdalena Magdziarz

Myśląc o żużlu, przeszła Wam kiedykolwiek przez myśl Portugalia? Nie? Mi kiedyś też nie. Wiecie jednak, że przeszło 20 lat temu podejmowano tam próby popularyzacji tego sportu? Zapraszam na krótką opowieść o mieście Santarem, leżącym na północ od Lizbony. I na potwierdzenie dominacji polskich żużlowców, tym razem Okoniewskiego i Kwiatkowskiego, również w Portugalii.

➥ 1 strona

➥ 3 strona

W Santárem znajduje się Praça Maior, czyli arena do corridy. Corrida to z pewnością kontrowersyjny temat, jednak ta portugalska, czyli tourada, różni się od tej, którą znamy z Hiszpanii. Określa się ją jako bardziej pokaz sztuki, pokaz jeździecki, aniżeli nie występują w niej sceny, które przychodzą nam na pierwszą myśl ze słowem "corrida". I to właśnie tor do corridy stał się miejscem, na którym odbyły się w przeszłości imprezy żużlowe w Santarém. Czy miało to miejsce na terenie obecnego Praça Maior? Trudno mi to jednoznacznie wskazać, wnioskując jednak po starych fotografiach i porównując to ze współczesnym otoczeniem wokół areny – nie. Prawdopodobnie znajdowało się to gdzieś na obrzeżach miasta. Szukałam pozostałości po torze do speedwaya w Santárem, miejscowi nie słyszeli niestety nic o nim. – Eu não sei de nada – mówili. Ktoś wspomina o tym, że na jego pozostałościach wybudowano już bloki i nie ma już śladu po tym terenie. Ząb czasu odcisnął swoje piętno. Z drugiej strony – jeden rabin powie tak, drugi rabin powie nie. Mam też przesłanki dotyczące tego, że podobno jednak wciąż gdzieś istnieje.

Santárem w wydaniu nieco bardziej współczesnym (fot. autor tekstu)

“Żużel, stosunkowo nieznana portugalskiej publiczności dyscyplina, jest uprawiana na motocyklach bez układu hamulcowego, dzięki czemu wyścigi stają się znacznie bardziej atrakcyjne”

Skarbnicą wiedzy staje się dla mnie lokalne archiwum gazety Correio do Ribetajo. Pośród ciężkich tomów znajduję upragnione wzmianki o żużlu w Santarém sprzed przeszło dwudziestu lat. Tak o żużlu pisano w lokalnej gazecie w Santárem przy okazji imprezy MOTOSAN’99, która gościła w mieście pod koniec XX wieku:

W Santárem, od 24. do niedzieli, 27. czerwca odbędzie się II Salon Motocyklowy Santárem, tym razem pod nazwą MOTOSAN'99, impreza, która powstanie przy współpracy Narodowej Federacji Motocyklowej i Santarem Klub motocyklowy. Wydarzenie to ma na celu przyciągnięcie profesjonalistów z tej branży i wszystkich zainteresowanych światem motoryzacji. Przez cztery dni imprezy wszyscy miłośnicy dwóch kółek mogą zobaczyć to, co najlepsze na rynku, od motocykli o mniejszej pojemności skokowej po duże maszyny, które zachwycają motocyklistów i wszystkich miłośników tego typu pojazdów Na wystawie pojawią się najlepsze obecnie marki, takie jak Kawasaki, Suziki, Yamaha, Peugeot, Ducati i Piaggio. Jednocześnie obecna publiczność będzie mogła poczuć dreszczyk prędkości za kierownicą gokarta, jeździć i podróżować dzięki wirtualnemu symulatorowi oraz grach wideo. W kontekście MOTOSAN, dzisiaj, w piątek, 25. o godz. 22:00 odbędzie się pokaz Indoor Trial, który będzie polegać na pokazie spektakularnych akrobacjach przez ogień.
Oprócz wielkiej wystawy dwukołowców, która jest otwarta dla publiczności do następnej niedzieli, 27., Narodowe Centrum Wystawiennicze 27., jest sceną dla pierwszego testu Drużynowych Mistrzostw Europy – Grupa B, który odbywa się w Portugalii, po udanej demonstracji, mającej miejsce rok temu. Żużel, stosunkowo nieznana portugalskiej publiczności dyscyplina, jest uprawiana na motocyklach bez układu hamulcowego, dzięki czemu wyścigi stają się znacznie bardziej atrakcyjne. Maszyny mają przyspieszenie od 0 do 100 km/h w zaledwie dwie sekundy i mogą osiągać prędkości w zakresie 140/150 km/h.
Tego typu zawody rozgrywane są na trzech rodzajach torów: żużlowym, lodowym lub trawiastym. Aby wyłonić zwycięzcę, przeprowadza się kilka kolejnych eliminacyjnych testów, z których każdy trwa około dwóch minut. Będąc sportem o ugruntowanej pozycji w Europie Północnej, nie dziwi fakt, że Międzynarodowa Federacja Motocyklowa chciała o tym poinformować portugalską publiczność, co miało miejsce w 1998 roku, poprzez realizację pokazowego wyścigu, w celu rozszerzenia tego sportu na Półwysep Iberyjski, cel w pełni osiągnięto. Międzynarodowa Federacja Motocyklowa wybrała nie tylko ze względu na zainteresowanie promocją tego sportu w Portugalii, ale także dlatego, że według jednego z jej odpowiedzialnych techników ma wyjątkowe warunki do uprawiania tego sportu. Uczestniczące drużyny pochodzą z Holandii, Francji, Słowenii, Włoch.

Budynek redakcji gazety Correio do Ribatejo od strony ulicy. Przez długi czas myślałam, że było to po prostu lokalne archiwum gazet, tak też wytłumaczono mi specyfikację tego miejsca w centrum informacji – "przechowują tam stare gazety, może coś się odnajdzie" (fot. autor tekstu)

Artykuł wspomina o pierwszej, oficjalnej imprezie sportowej, która miała miejsce w Portugalii. Po raz pierwszy w historii tego kraju zorganizowano nierozgrywany już dziś, Klubowy Puchar Europy. W ramach czwórmeczu rywalizowały tam ze sobą wspomniane już drużyny z Holandii, Francji, Słowenii i Włoch – odpowiednio z miast Wind, Marmande, Ljubljany i Lonigo. Zwycięsko wyszli z tego pojedynku reprezentanci Włoch, na drugim miejscu na podium stanęli Słoweńcy, kolejno Francuzi, ostatni byli zaś Holendrzy.

Fragment artykułu wspominającego o żużlu w Santarem (fot. autor tekstu)

Plakat promujący II Salon Motocyklowy Santárem – MOTOSAN'99 (fot. autor tekstu)

➥ 1 strona

➥ 3 strona

Aby nie przegapić najciekawszych artykułów kliknij obserwuj speedwaynews.pl na Google News

Obserwuj nas!

Tagi

Żużel. Żużel w Portugalii. „Hey, what is a speedway?”

11 lutego 2022 Ten artykuł przeczytasz w 9 minut

Magdalena Magdziarz

➥ 1 strona

➥ 2 strona

„W połowie zawodów skończyła się woda do zraszania toru”

Drugim i ostatnim podrygiem żużla w Portugalii były eliminacje do Indywidualnych Mistrzostw Świata Juniorów, w których wszak udział brali reprezentanci także naszego kraju – Rafał Okoniewski wraz z Tomaszem Kwiatkowskim, którzy stanęli wówczas odpowiednio na pierwszym i drugim miejscu na podium. Sędzią zawodów był wówczas Milan Špinka, Czech, który w przeszłości uprawiał sport żużlowy ze sporymi sukcesami na swoim koncie. Po zakończeniu swojej kariery pełnił przez kilka lat funkcję selekcjonera reprezentacji naszych sąsiadów.

Plakat, promujący rundę kwalifikacyjną do IMŚJ w Santarém (fot. autor tekstu)

Tak wspomina Špinka te zawody w rozmowie ze mną:

Tak, byłem sędzią na Mistrzostwach Świata Juniorów w Santárem, w Portugalii. To było dla mnie wielkie doświadczenie, ponieważ w Portugalii nie było przecież wcześniej żużla. Pamiętam, że było bardzo gorąco, a podczas wyścigów musieli często polewać nawierzchnię. Woda do zraszania toru przygotowywana była w zbiorniku. W połowie zawodów skończyła się woda, więc musieliśmy czekać na nowy zbiornik. Poza tym organizacja była na bardzo dobrym poziomie, z uwagi na fakt, że żużel nie był przecież często spotykany w Portugalii

To właśnie eliminacje do IMŚJ sprawiły, że obiekt w Santárem zyskał na rozpoznawalności na gruncie europejskim. Wydarzenie to pozwalało dawać nadzieję, że dzięki zawodom tak prestiżowej rangi, nastąpi przełamanie i sport żużlowy, będzie miał szansę na zaistnienie w tym kraju. Rok później, w 2001, miała zostać tam również zorganizowana runda kwalifikacyjna do SGP. Niestety, koniec końców kwalifikacje przeniesiono do Krsko. Wraz z tym upadły jakiekolwiek szanse i możliwości na popularyzację żużla w Portugalii.

Sprawozdanie ze wspomnianych zawodów pojawiło się również w miejscowej prasie:

W minioną niedzielę w Santárem zorganizowano etap kwalifikacyjne Mistrzostw Świata Juniorów na żużlu, który zdominowali Polacy, Okoniewski i Kwiatkowski. W Santarem, idąc tropem tego, co wydarzyło się rok wcześniej, odbyła się kolejna impreza żużlowa, zawody rozgrywane na torze w owalnym kształcie, z bardzo osobliwymi motocyklami, które nie mają hamulców ani zawieszenia. System zawodów oparty jest na wielu eliminacjach, przy czym w każdym wyścigu jest czterech zawodników. Każdy bierze udział w pięciu startach. Zwycięzca otrzymuje trzy punkty, a pozostali sklasyfikowani otrzymują jeden mniej w zależności od zajmowanej pozycji. Kolejne zawody w ramach IMŚJ odbędą się w Finlandii, w Seinajok, 28 dnia tego miesiąca

Sprawozdanie z rundy kwalifikacyjnej IMŚJ w lokalnej prasie (fot. autor tekstu)

Klasyfikacja końcowa rundy kwalifikacyjnej IMŚJ w Santárem:
1. Rafał Okoniewski (Polska) (3,3,3,3,3) 15
2. Tomasz Kwiatkowski (Polska) (2,3,3,3,2) 14
3. Travis McGowan (Australia) (1,3,3,3,3) 13
4. Kevin Doolan (Australia) (2,2,2,2,3) 11
5. Krzysztof Słaboń (Kanada) (3,3,2,2,0) 10
6. Sebastian Tressarieau (Francja) (1,2,3,2,2) 10
7. Grant McDonald (Wielka Brytania) (3,1,1,3,1) 9
8. Danny Bird (Wielka Brytania) (0,2,2,2,2) 8
9. Jörg Tebbe (Niemcy) (3,2,1,0,2) 8
10. Martin Mescke (Niemcy) (2,T,2,1,1) 6
11. Fabrice Ostyn (Francja) (1,1,W/U,0,2) 4
12. Jan Pape (Niemcy) (0,1,0,1,1) 3
13. Henk Bos (Holandia) (2,0,0,1,0) 3
14. Jeremy Barraud (Francja) (1,1,0,0,1) 3
15. Web Bouwmeester (Holandia) (0,0,0,1,0) 2
16. Pavel Hlavacek (Czechy) (0,0,0,0,0) 0

Bieg po biegu:
1. Słaboń, Doolan, Tressarriau, Hlavacek
2. Okoniewski, Kwiatkowski, McGovan, Bird
3. McDonald, Mescke, Ostyn, Pape
4. Tebbe, Bos, Barraud, Bouwmeester
5. McGovan, Tebbe, Pepe, Hlavacek
6. Okoniewski, Doolan, Ostyn, Bos,
7. Słaboń, Bird, Barraud, Mescke (T)
8. Kwiatkowski, Tressarriau, McDonald, Bouwmeester
9. Okoniewski, Mescke, Bouwmeester, Hlavacek
10. McGovan, Doolan, McDonald, Barraud
11. Kwiatkowski, Słaboń, Pape, Bos
12. Tressarriau, Bird, Tebbe, Ostyn (W/U)
13. McDonald, Bird, Bos, Hlavacek
14. Kwiatkowski, Doolan, Mescke, Tebbe
15. McGowan, Słaboń
16. Okoniewski, Tressarriau, Pape, Barraud
17. Kwiatkowski, Ostyn, Barraud, Hlavacek
18. Doolan, Bird, Pape, Bouwmeester
19. Okoniewski, Tebbe, McDonald, Słaboń
20. McGowan, Tressarriau, Mescke, Bos

I tutaj stawiamy już kropkę w historii portugalskiego żużla. W późniejszym czasie organizowano pojedyncze treningi, brak zainteresowania tym sportem i brak miejscowych zawodników, stały na przeszkodzie ku dalszym działaniom. Nie dziwi mnie więc wcale fakt, że mało kto (nikt) o żużlu w Portugalii słyszał – dlatego też ta przeprawa była swoistym szukaniem igły w stogu siana.

Program zawodów z rundy IMŚJ w Santarém (fot. Damian Kuczyński)

Źródło: inf. własna

➥ 1 strona

➥ 2 strona

Aby nie przegapić najciekawszych artykułów kliknij obserwuj speedwaynews.pl na Google News

Obserwuj nas!

Tagi

Drużyny	M	PKT	B	+/-
Orlen Oil Motor Lublin	14	33	7	260
Betard Sparta Wrocław	14	26	6	115
KS Apator Toruń	0	0	0	0
Gezet Stal Gorzów	14	10	1	-118
Bayersystem GKM Grudziądz	14	18	4	56
Stelmet Falubaz Zielona Góra	14	15	3	-108
Krono-Plast Włókniarz Częstochowa	14	7	1	-111
INNPRO ROW Rybnik	14	4	0	-205
PRES Grupa Deweloperska Toruń	14	26	5	111

Drużyny	M	PKT	B	+/-
Fogo Unia Leszno	14	33	7	274
Abramczyk Polonia Bydgoszcz	14	28	6	177
Moonfin Malesa Ostrów Wielkopolski	14	8	1	-91
Hunters PSŻ Poznań	14	17	4	-42
Cellfast Wilki Krosno	14	21	4	31
Orzeł Łódź	0	0	0	0
Texom Stal Rzeszów	14	18	3	-23
Autona Unia Tarnów	14	6	1	-197
H.Skrzydlewska Orzeł Łódź	14	9	2	-129

Drużyny	M	PKT	B	+/-
Wybrzeże Gdańsk	12	28	6	134
Ultrapur Start Gniezno	12	23	5	119
PKS Polonia Piła	0	0	0	0
OK Kolejarz Opole	12	5	1	-74
Trans MF Landshut Devils	12	10	2	-30
Optibet Lokomotiv Daugavpils	0	0	0	0
Speedway Kraków	12	4	0	-192
Lokomotiv Daugavpils	12	15	3	-39
Pronergy Polonia Piła	12	20	4	82

Po dwóch latach wrócili do ścigania. Wyjątkowe święto (galeria)

Mazurek Dąbrowskiego na malutkim torze w Niemczech (galeria)

Jechali w niepełnym składzie a i tak wygrali. Celina Liebmann liderką

Pech byłego zawodnika Stali. Szalone zawody z deszczem w tle

PGE EKSTRALIGA

METALKAS 2. EKSTRALIGA

KRAJOWA LIGA ŻUŻLOWA