Przerwa międzysezonowa to idealny czas, by przyjrzeć się obecności żużla w najbardziej egzotycznych miejscach na świecie. Jednym z nich jest Kenia, gdzie speedway istniał w latach 50' i 60'.
![]()
Temat został pokrótce omówiony w tekście dotyczącym żużla na terenie całej Afryki (TUTAJ). Teraz historię speedwaya na terenie tego państwa czas przyjrzeć się bardziej szczegółowo.
18 tysięcy kibiców na otwarcie
Pierwsze plany organizacji turniejów żużlowych we wschodniej części Afryki istniały już w 1939 roku, jednak pokrzyżował je wybuch II Wojny Światowej. Na styczność tego regionu kontynentu z „czarnym sportem” trzeba było poczekać do sierpnia 1951 roku. Wtedy to odbyły się premierowe zawody w Nairobi, stolicy Kenii. Tor zlokalizowany w dzielnicy Pumwani miał 443 metry długości i 18 metrów szerokości. Za budowę obiektu oraz organizację całego przedsięwzięcia odpowiedzialny był przede wszystkim Norman Ziska, dyrektor zarządzający Speedway Limited. Wraz ze swoimi współpracownikami, sprowadzili do Kenii 12 nowych motocykli.
Uczestnikami pierwszych zawodów byli lokalni pasjonaci (lokalni afrykańscy żużlowcy to często potomkowie Brytyjczyków, którzy osiedlili się tam za czasów kolonialnych), a także Europejczycy i Azjaci. Jak wynika z dostępnych źródeł, turniej obejrzało około 12 tysięcy widzów oraz kilka tysięcy za płotem stadionu – łącznie ok. 18 tys.
Później zaczęto regularnie rozgrywać mecze trzech drużyn – Piratów, Smoków i Gazel (wszystkie z Nairobi). Zdecydowanie najlepiej punktował w nich Mohamed Shaffi. Speedway Star pisał nawet, iż jest to żużlowiec jeżdżący na poziomie drugiej linii w lidze brytyjskiej. Wraz z młodym zawodnikiem o nazwisku Somarkaj (imię nieznane) planował podróż na Wyspy, by rozwijać swoją karierę. Ostatecznie najprawdopodobniej do takowej nie doszło. Shaffi startował jednak poza Afryką – w latach 50′ zaliczył kilka epizodów także w… Izraelu. Do czołowych postaci meczów kenijskich drużyn należeli również Charlie Safi, Mohamed Ashan, Jack Simonian, Mohamed Hassan oraz Brytyjczyk Pat Dale.
Mohamed Hassan. Fot. Speedway History InfoSikhowie otrzymują dyspensę, wybuch powstania hamuje rozwój
Dosyć szybko zrodził się niecodzienny problem dotyczący… turbanów. Spora część zawodników wyznawała Sikhizm. Noszenie odpowiedniego nakrycia głowy jest istotnym elementem tej religii, dlatego żużlowcy mieli je na sobie nawet podczas jazdy. Jak łatwo się domyślić, przy takich prędkościach, wielokrotnie dochodziło do sytuacji, w których… wiatr zdmuchiwał turbany z głów! Za sprawą tych wydarzeń zawodnicy otrzymali dyspensę, umożliwiającą im jazdę bez tegoż nakrycia. Koniecznym warunkiem było jednak zawiązanie go pod brodą.
Do Nairobi zjeżdżali zawodnicy nie tylko z najbliższej okolicy, ale także z położonej na wybrzeżu Mombasy oraz sąsiedniego państwa, Ugandy. To właśnie w Mombasie planowano budowę kolejnego toru żużlowego na terenie Kenii.
Obiecujący rozwój dyscypliny zatrzymała trudna sytuacja polityczna. W 1952 roku w Kenii wybuchło wymierzone przeciwko brytyjskim kolonizatorom powstanie Mau Mau. Stan wyjątkowy utrzymywał się aż do 1960. Natknąłem się na wzmiankę, jakoby w 1955 miały odbyć się jedne zawody na Nairobi City Stadium (dawniej African Stadium), jednak ciężko o jakiekolwiek informacje na ich temat. Jeśli rzucimy okiem na satelitarny obraz kenijskiej stolicy, zauważymy, że obiekt jak najbardziej mógł zostać przystosowany do jazdy w lewo. Zdjęcie poniżej:
Próby reaktywacji
Bardzo szybko, bo już w 1961 ogłoszono chęć reaktywacji kenijskiego żużla. Siedem lat później, w 1968, na miejscu pojawił się Szkot Alex Hughson. Był prawdziwie zaskoczony, kiedy to w Nairobi ujrzał plakat reklamujący turniej żużlowy. Stwierdził, że skoro turnieje ponownie odbywają się po wielu latach przerwy, zostały poczynione postępy. Niestety okazało się, że sport ten cieszy się już znacznie mniejszym zainteresowaniem (ok. 1,5 tysięcy kibiców na zawodach), a sprzęt uczestników jest w coraz gorszej kondycji. Rosnące koszty oraz brak źródeł finansowania, które umożliwiłoby pozyskanie nowych części, było gwoździem do trumny speedwaya w Kenii. Pod koniec lat 60′ odbyło się kilka amatorskich turniejów, po czym żużel przeszedł tam do historii.
Źródła:
speedway-sa.com
Speedway History Info
Archiwalne numery Speedway Star
Aby nie przegapić najciekawszych artykułów kliknij obserwuj speedwaynews.pl na Google News
Obserwuj nas!
72. Turniej o Łańcuch Herbowy miasta Ostrowa Wielkopolskiego
2. runda Indywidualnych Mistrzostw Australii w Mildurze
